Gemeente Leiderdorp wil spijkers met koppen slaan

De gemeente Leiderdorp zet vol in op energiebesparing en het duurzaam opwekken van energie. Alle schoolgebouwen kunnen op kosten van de gemeente worden gescand op energieverspilling en de scholen krijgen onafhankelijke vakkundige hulp om die verspilling te verhelpen. Ook hebben ze recht op ondersteuning en advies bij het laten uitvoeren van energiebesparende maatregelen. De scholen moeten die maatregelen wel zelf betalen, maar als dat nodig is kunnen ze worden voorgefinancierd door middel van een gemeentelijke lening.

Het energiebesparingsinitiatief van Leiderdorp is onderdeel van een omvangrijke duurzaamheidsagenda (zie bijlage). De doelstellingen op energiegebied zijn fors. Tot 2050 wil Leiderdorp jaarlijks1,5% besparen op het energieverbruik. In 2025 moet er 30% minder CO2 worden uitgestoten dan in 2013. Ook moet er 50% meer energie duurzaam worden opgewekt dan in 2013. Alle gemeentelijke gebouwen moeten in 2025 bovendien energieneutraal zijn. "De gemeente wil echt spijkers met koppen slaan", zegt Esther van der Voort van het Groene Collectief. "Daarom zijn alle schoolgebouwen eerst in kaart gebracht en nu gaan we ervoor zorgen dat er werkelijk tot actie wordt gekomen."

Kennispartner

Het Groene Collectief is namens de gemeente aangesteld als het collectieve aanspreekpunt voor de schoolbestuurders. Het bedrijf is verantwoordelijk voor de inventarisatie van de maatregelen en stimuleert de concrete totstandkoming van de energiebesparingen. Dat gebeurt volgens een duale aanpak: eerst wordt energieverspilling teruggedrongen en vervolgens wordt gekeken of de resterende energiebehoefte duurzaam kan worden opgewekt. Gedurende het traject kan het energieverbruik van de scholen worden gemonitord zolang de scholen dat willen en kanmen samen met het Groene Collectief het energiebeheer doen.

Uit de scans blijkt dat scholen het meeste aan energie kunnen besparen met niet 'hippe' maatregelen. Dat zijn gedrag, zicht krijgen op het verbruik door te monitoren, aansluitingen administratief afstemmen op de energiebehoefte, de verwarming waterzijdig inregelen, de overcapaciteit van de cv terugbrengen, de installatie alleen aanzetten als het gebouw wordt gebruikt, etc. Esther van der Voort: "Je moet eerst inzicht en overzicht hebben van het verbruik, voordat opwekking van energie met zonnepanelen relevant is. Want wat je niet nodig hebt aan energie hoef je ook niet op te wekken."

Extra prikkel

De scan van de Gomarusschool in Leiderdorp is inmiddels uitgewerkt tot een rapport met maatregelen. Directeur Arjan Harskamp is er heel positief over. De Gomarussschool is een kleine reformatorische school met 60 leerlingen en een heel hecht team, voor wie de bijbel erg belangrijk is. In de school is wel veel aandacht voor de natuur - achter de school hebben de leerlingen eigen tuintjes - maar nog niet voor energiebesparing. "Ik ben als schooldirecteur vooral bezig met onderwijs. Gestimuleerd door ouders en onder invloed van de actualiteit zou ik misschien zelf wel met verduurzaming bezig zijn gegaan. Maar ik had zeker geen gebouwscan laten uitvoeren. Ik waardeer het enorm dat de gemeente zijn verantwoordelijkheid daarin heeft genomen. Want door deze extra prikkel worden wij als scholen gestimuleerd om in actie te komen."

De Gomarusschool is tijdens de scan doorgelicht op het gebied van isolatie, verlichting, verwarming, installaties en dergelijke. Daaruit ontstaat een beeld van het energiegebruik van het gebouw. Vervolgens is er een plan van aanpak gemaakt, bestaande uit een lijst met korte termijn maatregelen met terugverdientijden en een voorstel met maatregelen voor de langere termijn. "We hebben het gasverbruik al flink teruggedrongen door de verwarming beter af te stemmen op de gebruikstijden van de school. Ook gaan we de TL-verlichting vervangen door energiezuinige verlichting. Bij de marktconsultatie hiervoor en bij het realiseren van besparingen worden we gesteund door het Groene Collectief. Die onafhankelijke deskundige ondersteuning is echt heel fijn, zeker voor een bestuur met maar twee scholen, zoals wij."

School en gemeente als team

Esther van der Voort merkt dat het heel belangrijk is dat er een vertrouwensband wordt opgebouwd met de scholen om hen werkelijk maatregelen te laten nemen. In de meeste scholen ontbreekt het aan kennis van de gebouwen en zij kunnen offertes van commerciële partijen niet goed met elkaar vergelijken. "Onze rol is dat wij de school helpen om de technisch en financieel meest handige oplossing te kiezen voor verlichting, verwarming, zonnepanelen, etc. Door het verbruik vervolgens te monitoren zien we meteen of de apparatuur doet wat de leverancier heeft beloofd. Zo vormen we samen met de school echt een team."

Deze praktijkervaring is opgesteld vanuit het ondersteuningsprogramma ‘Scholen besparen Energie’.

In bovenstaande praktijkcasus is invulling gegeven aan alle 10 maatregelen waarmee scholen aan de slag kunnen. Voor een volledig overzicht van de tips wordt verwezen naar de website www.scholenbesparenenergie.nl.