Spectaculaire daling gasverbruik IKC Anne Frank door innovatieve installatie

Montessori Kindcentrum Anne Frank in Doesburg wordt na een levensduurverlengende renovatie nog steeds verwarmd met standaard hoge temperatuur radiatoren. Maar met behulp van een vernieuwende installatie is het jaarlijkse gasverbruik met circa 70% gedaald. Het gebouw wordt grotendeels verwarmd door een CO2-warmtepomp met buffervaten. Alleen bij extreem koud weer springt de CV-ketel bij. Installatieadviseur Remco van der Kaay, bedenker van deze oplossing:  "Dit is een flinke stap richting gasloos. Helemaal aardgasvrij was hier niet haalbaar in verband met een te beperkt budget."

Innovatieve oplossing uit nood geboren

De renovatie van Montessorischool Anne Frank is onderdeel van drie renovaties van basisscholen naar IKC's in de gemeente Doesburg. De ambities van deze levensduur verlengende renovatieprojecten waren hoog: alle drie de IKC' s moesten energiezuinig worden. Dat de eerste twee renovatieprojecten duurder uitvielen dan geraamd ging ten koste van het budget voor de renovatie van de Anne Frankschool. Er was ongeveer 4 ton minder beschikbaar dan vooraf toegezegd. Daardoor konden de oorspronkelijke plannen niet doorgaan. Uitstel was ook geen optie, want een uitbreiding van het gebouw was nodig was voor het onderwijs. De enige oplossing was op zoek te gaan naar een goedkoper alternatief.

Duurzaamheid is de passie van installatieadviseur Remco van der Kaay (VDK advies). Hij was al betrokken bij de oorspronkelijke renovatieplannen. Door de aanleg van vloerverwarming in alle lokalen van de school te schrappen zou enorm veel geld bespaard kunnen worden. "Het is erg duur om de vloeren van een jaren zeventig school te vervangen. Als we dat achterwege konden laten en andere energie besparende maatregelen wel door zouden laten gaan leverde dat een grote besparing op. We moesten alleen nog op zoek naar een duurzame manier om de school te verwarmen."

Nieuw soort warmtepomp

Die oplossing werd gevonden in een CO2 warmtepomp. Dat is een type warmtepomp waarmee een temperatuursprong van 40 - 50 graden kan worden gemaakt, zonder dat dit ten koste gaat van het rendement. Deze warmtepompen werden vooral in industriële omgevingen toegepast. Een nadeel is, dat deze apparaten niet telkens in- en uitgeschakeld mogen worden. Om dat op te lossen wordt gebruik gemaakt van een grote buffervoorraad energie, in de vorm van PCM-vaten. Door de combinatie van een CO2 warmtepomp en een grote energiebuffer is het mogelijk om het schoolgebouw het grootste deel van het jaar te verwarmen.

Simpel uitgelegd werkt het systeem als volgt. De warmtepomp draait continu en vult de buffervaten met water van ruim 80 graden. Warm tapwater en warm water voor de radiatoren wordt uit deze vaten gehaald. Bij normale weersomstandigheden is de hoeveelheid warm water in het buffervat, die constant wordt aangevuld door de warmtepomp, voldoende om aan de warmte vraag te voldoen. Maar als het erg koud wordt raakt het vat uitgeput, In dat geval springt een CV-ketel bij, zodat het niet koud wordt in het gebouw.

Trias energetica

De beste manier om energie te besparen is het energieverlies zo klein mogelijk te maken en de benodigde energie duurzaam op te wekken. Bij de renovatie van IKC Anne Frank zijn maatregelen genomen om het energieverlies zoveel mogelijk te beperken. De nieuwe uitbreiding van de school, circa 25% van het schooloppervlak, is geïsoleerd volgens de geldende normen. De nieuwbouw wordt verwarmd met vloerverwarming. Het bestaande deel van het schoolgebouw is zo goed mogelijk geïsoleerd, met uitzondering van de gevels. Dat zal de komende jaren als onderdeel van het meerjaren onderhouds plan worden gedaan. LED-verlichting en een warmte-terugwin-systeem in de ventilatie-units helpen om het energieverbruik zo laag mogelijk te houden.

Voor de duurzame opwekking van energie zijn 146 zonnepanelen op het dak geplaatst. Die leveren met 35.000 kWh per jaar voldoende energie om de CO2 warmtepomp te laten draaien. Het gebouw wordt dus grotendeels verwarmd met de energie uit de zonnepanelen. "Die zonnepanelen waren wel echt een voorwaarde. Want als je de warmtepomp op grijze stroom zou laten draaien zorg je in feite nog steeds voor CO2-uitstoot en daar willen we juist vanaf. Wij schatten in dat de school met deze oplossing jaarlijks circa 16.500 kilo minder CO2 uit zal stoten."

Bewustwording

Het energieverbruik van een schoolgebouw wordt sterk beïnvloed door de manier waarop de gebruikers zich gedragen. Daarom wordt er veel aandacht besteed aan de bewustwording van de docenten en de leerkrachten. Bij de ingang van de school hangt een paneel. Daarop kan worden afgelezen hoeveel energie er is opgewekt en waarvoor deze is gebruikt. Remco van de Kaay houdt zich ook bezig met de volgende generatie. Hij heeft voor elke groep lespakketten gemaakt over duurzaamheid. Zelf geeft hij elk jaar een aantal gastlessen aan groep 8. Daarnaast blijft hij betrokken bij de installatie. Zijn bedrijf is door het schoolbestuur ingehuurd om het systeem te monitoren en storingen te verhelpen. "Dat vind ik leuk. Ik blijf betrokken bij de school als een kennisschakel tussen hen en de installateur."

Deze praktijkervaring is opgesteld vanuit het ondersteuningsprogramma ‘Scholen besparen Energie’. In bovenstaande praktijkcasus is invulling gegeven aan een aantal van de 10 maatregelen waarmee scholen aan de slag kunnen. Voor een volledig overzicht van de tips wordt verwezen naar de website www.scholenbesparenenergie.nl.

Afbeelding verwijderd.

Hulp nodig? Bel de Helpdesk 085-3032602.  Hulp nodig  op locatie? Vraag de energiebespaarder aan via www.scholenbesparenenergie.nl.

Body Tabs
Type gebouw

PO

Oorspronkelijk bouwjaar gebouw

jaren zeventig

Aantal leerlingen dat van de verduurzaming profiteert

275

Jaar van de verduurzaming

2018

Type maatregelen

Energie opwekken
Isoleren
Monitoren
Verlichten
Verwarmen

Actief betrokken

Schoolbestuur
Schoolleider
Docenten
Leerlingen

Positief betrokken marktpartijen

Ons team staat klaar voor uw vragen

Heeft u een vraag naar aanleiding van een van de praktijkervaringen of heeft u niet gevonden wat u zocht? Neem dan gerust contact met ons op.

Contact opnemen